अजब गाव

अचाट देशीचे  -  आफाट गाव

वसती तेथे  - सारेच साव |

पाहूणे येता  - हसून म्हणती

काय राव ? - कस्सं काय ?

खिशा मधे  - खुळखुळ नाणी 

चघळत राहती - मघई पान |

पाने पिसूनी  - हाळी देती 

म्हणती खेळू  - दोन डाव |

भांडण ऐकून  - जमती सारे 

दूषण देती  - घेऊनी नाव |

पूसता काही  - तोंड फिरवूनी

म्हणती, काही - माहित नाय |

हलवायाच्या - बर्फी वरती 

मिळूनी मारती - सारे ताव |

भाव ऐकूनी  - नाक मुरडती

म्हणती बरा - लादी पाव |

वाण्या कडूनी  - घेता माल 

हळूच देती  - खोटा दाम |

नैवेद्याची  - संपवून वाटी

मंत्र जपती  - राम राम |

महा बिलंदर - मस्त कलंदर

नावाजती  - याचे नाव |

राजा वदला - पाहीन मी

आहे कसले  - अजब गाव |

पतंग

पतंग 

निळे जांभळे 

लाल गुलाबी 

पतंग कसे 

पहा उडती | 

उंच विहरती 

वार्‍यावरती

शुभ्र सावळ्या 

मेघांवरती |

झुलती हसती 

वरती खाली 

खगांसंगती 

जोडूनी नाती |

शेपूट हाले 

तयां मागुती 

फडफडकरुनी 

काय सांगती |

घेण्या बघती

उंच भरारी

सगे सोयरे 

घेत सोबती |

धुंद होऊनी 

स्वैर नाचती 

सूत्र आपुले

परी न स्मरती |

कुंठीत होई 

गती पळभरी 

क्षणी गुंतती

अन् अडखळती |

वाट नभीची 

सोडूनी आणिक

झेप घेती ते

अवनीवरती |

गर्व विरुनी 

स्मरती गाती 

नाते आपुले

धरे संगती |

उमगे अंती 

सूत्र आपुले

राही सदा ते 

माती वरती | 

पत्र

पत्रं लिहिण्यास कारण कि ...

आजची सकाळ खूप छान होती 

कसलीच मला घाई नव्हती 

घड्याळाचा बंद करून गजर 

ठरवले लवकर उठायचेच नाही |

रोजची धावपळ , गोंधळ गडबड 

ऑफिसची वेळ गाठायची धडपड 

त्यातच सतत वाजणारा फोन 

माझ्यासाठी अजिबात नसते सवड |

संध्याकाळची ही न्यारी तऱ्हा

सगळेच प्लान्स - तीन - तेरा 

अर्जंट मिटींग , कॉन्फरन्स, कॉल्स 

संपता संपता रात्रीचे बारा |

आज मात्रं तसे काहीच नाही 

कारण तुझी ती अमेरिकावारी ..

स्वैपाकाला सुट्टी, शाळेला बुट्टी 

आनंदी आनंद - घरी अन दारी |

पण माहीत नाही असं का ? 

वाटतय काही चुकतंय का ?

मोकळी सकाळ नकोशी भासते 

तुझं नसणं असं खुपतंय का ? 

मग म्हणलं , 

करूया थोडी कामं - वेळ तरी जाईल 

पॉटलक - भिशी ? 

आज तरी नकोच बाई                                                             

मुलाचा आभ्यास राहील मग                                                               

शॉपिंग ची नको इतक्यात घाई |

असं का होतय समजत नाही 

वाटलं तुलाच विचारावं काही 

संसारी होऊन मी विसरले का ?

काय आवडतं मला अन काय नाही ?

तर पत्रं लिहिण्यास कारण की ...

विचारायचे आहे तुला काही 

कळते आहे का तुला कारण 

सारं का आणि कशासाठी ?

हसून म्हणशील - हे सारं 

घरासाठीच मी करतोय ना ?

सुखासाठी तुमच्याच तर 

घड्याळा मागे मी धावतोय ना ?

पटतंय मला सारं सारं 

तरीही काही चुकतंय का ?

सारं काही मिळतंय पण ..

तू  तर कधीच नसतोयस ना ?

समजले आहे बहुदा काही 

नसण्याची तुझ्या मला सवय नाही 

असतील काही फायदे आणि तोटे 

तुझ्याशिवाय जगणे , मला जमत नाही |

आवाहन !

अनावर वाहणारा वारा
आणि त्या बरोबर उडणारा पालापाचोळा
दाही दिशा कोंदून टाकणारी धूळ
आणि कृष्ण मेघासह दाटत चाललेला अंध:कार
बेभान होऊन डोलणारे  वृक्ष
आणि उंच उंच उसळणाऱ्या लाटा
सारा आसमंत रौद्र भीषण झालेला
कृतांतालाही क्षणभर भय वाटेल
आणि आघोराचेही काळीज भीतीने थरथरेल
असा हा निसर्ग ....
अविरत वेगाने कोसळणाऱ्या पर्जन्य धारा
आणि त्या झेलीत स्तब्ध असलेली धरित्री
पंचमहाभूतांनी आपल्या
साऱ्या मर्यादा उल्लंघलेल्या
पापाच्या कर्दमाचा दाटसर थर
भूमिवर पसरत चाललेला
आणि त्यात नवीन कोवळ्या अंकुरांनी
प्राण सोडलेला ..
विश्वाच्या कणाकणातून
एकच उदघोष ऐकू येतो आहे
हे सर्वेश्वरा या सगळ्याला बांध घालायला
तूच या धरातलावर अवतार घे
निरंकुश पाशवी शक्तींना
आणि त्यांच्या अनाचाराला
मर्यादा घालण्याकरिता
तूच सूत्रधार हो ..
तुझ्या पवित्र अस्तित्वाने
हा भयाने भारलेला आसमंत बहरेल
नवजीवन फुलेल
आणि तुझ्या तेजोमय प्रकाशात
हा पापी अंध:कार लोप  पावेल .
मग पुन्हा एकदा   उमटतील
सुख समृद्धीच्या खुणा
या नांदत्या , जागत्या  धरतीवर

पतंग

उंच सावळ्या नील नभी 

उडती मजेने पतंग किती  ? 

हिरवे , पिवळे , लाल , जांभळे 

निळे , गुलाबी अंन केशरी  ||

ऐटीत झुलवीत सवे शेपटी 

वाऱ्यासंगे झोके घेती |

गाउनी गाणी खगा भवती 

आकाशी अंगणी डोलती || 

घेण्या बघती उंच भरारी 

इर्षा त्यांची गगन स्पर्शी |

सोबत येती सगे सोयरे 

आनंदाने हसती झुलती || 

उंच उंच सर्वांआधी 

गर्वाने फुलुनी वदती |

हसुनी पाहती आणि खिजवती 

झेपावती मग वरती वरती || 

धुंद होऊनी स्वैर नाचती 

सूत्र आपुले जरा न स्मरती |

वाऱ्यावरती विरुनी जाती 

माती संगे असली नाती || 

पार होई मग सीमारेखा 

कुंठीत होई गती पळभरी  |

उगा गुंतुनी , क्षणी अडखळती 

झेप घेती अवनी वरती || 

डौल तयांचा माती माती 

दशा दशा फडकती वरती | 

माती मध्ये जात मिसळूनी 

स्मरती मग मातीची महती || 

सीमा

कशी आज झाली उषा व्याकूळ ही 

कशी आज ल्याली उदासी निशा ही |

अस्ताचलास  भार व्हावा रवीचा 

नभी काजळी  दाटलेली  दिशा ही |

नकोशीच वाटे मला बेरंगी या 

जगाची  रित वागण्याची अशी ही  |

कशाला अता ही गुलामी करावी 

उरी जागवावी कशाला व्यथा ही |

नको ही वंचना सदाचीच मजला 

नको ही फुकाची उदासी जरा ही |

कशी आड यावी बंधने जगाची 

कधी  जावे ओलांडूनी सीमा ही |

असे जावे दूर क्षितिजा पल्याड कि

कळावी वेगळी दुनियेला नशा ही | 

शारद ऋतु !

दरवळतो फुलुनी केवडा 

घमघमतो चाफा हिरवा 

रानजाई फुलवित-झुलवित

येई ॠतु शारद बरवा |

उमलती पुष्पे किती 

चमकती लक्ष काजवे |

हळूवार जललहरींना 

खळखळणारा नाद नवा ||

असा मोरपिशी  गारवा 

छेडी मदीर मारवा |

सळसळ नाजूक पानोपानी 

घुमे रानात पारवा ||

गंधीत ही रात्र जागी 

धुंदीत या दिशादिशा |

मदभरी थंडी गुलाबी 

उमलवी शहारा नवा ||

वाजवी तु मंजुळ पावा 

झुले गर्द हिरवा रावा |

रस-रंग, स्वर-गंधी हा 

कुणी कुणा नजराणा द्यावा ||

गीत तुझे स्पंदनी 

स्वप्न तुझे लोचनी |

स्पर्श तुझा साद देई 

हाती तुझाच हात हवा ||

शुभ्र तेजाळ चांदवा 

मंद मंद ही हवा | 

मार्गावरी या माझीया

चांदण्याचा भास नवा ||

निशाण

हिमगिरीच्या धवल शिखरावर
फडफडणारे तिरंगी निशाण ...

त्याच्या वाटेवर शिंपले आहेत
रक्ताचे सडे ..
उधळले गेले आहे
सुवासिनींचे कुंकु ...

त्याचा लालस केशरी रंग
जाणवतो अजून नजरेला

मरणाची भिती , शिकवलीच नाही कुणी
बर्फाच्छादित वाटांवरुन चालताना
आठवले नाहीत कधीच आपले संसार

मातृभूमिच्या काळजात
खुपसलेल्या खंजिराची कळ
उठते आहे  मस्तकात
तळपत्या तेगीचा निर्धार
रुतला आहे  मनामनात

कुठुन, कधी आणि किती येतील ते
आणि पडेल काळाचे जाळे
सांगता येत नाही काहीच
समोरुन येतील ,
कि पाठीवर करतील वार
हे ही ठाऊक नाही

अंतरी आहे फक्त  एकच जाणीव
जपायचे आहे हे निशाण
प्राणांची ओंझळ करुन

त्याच्या भोवती घोंघावणारे
अमंगल वारे,
त्याला वेढणारे ते
अभद्र कडे,
दूर करण्यासाठी
झुंजायचे आहे अथक

त्याच्यासाठी जगायचे,
मरायचे ही त्याच्यासाठीच

जेव्हा कोसळतील
श्वासाचे बांध आणि
 जळेल देहाची समिधा
या रणयज्ञात

तेव्हा सांगतील माझी मुलं ..
आणि पूर्वज सुद्धा -
अभिमानाने ....

"इथे वाहणार्‍या रक्त नद्यात
वाहतो  एक थेंब आमचा
या निशाणात मिसळले आहे
आम्ही आमचेही रक्त"

मग,  गुंजतील या अवकाशात
आनंदाचे पडघम
उठतील तृप्तीचे तरंग
या रक्तरंगी हिमनद्यांवर
होईल  जयजयकार
मनमुक्त  कंठातून
येतील हजारो वीर
सरसावून आपले बाहू
आणि  राहील निरंतर
या निशाणाची शान
अभेद्य , अभंग ..

म्हणी ...

दिसे ना मुसळ डोळ्यात आपल्या

दुज्या नेत्री कुसळ शोधी |

झाकलेलीच राहो मुठ ती 

आहे सव्वा लाखाची ||

परोपकार करण्या साठी

ठेवी तुळशीपत्र हलवाया घरी |

आयजीच्या जीवावर बायजी उदार  

म्हणू नका हो काढून खोडी ||

देवळाच्या पेटीत टाकतो 

लॉकर मधल्या कोर्‍या नोटा |

दाम करी काम जाण तू 

महामंत्र हा नसे खोटा ||

आहे मी पाषाण खरा पण 

लोका सांगेन ब्रम्हज्ञान |

आधी कळस , मग पाया 

पोकळ वाशाची भलतीच शान ||

पूर्णत्वाचे आम्हा वावडे 

हत्ती जाउन शेपुट उरले |

सांगू किती? शिकवू किती?

कुत्र्याचे शेपुट .. वाकडे ते वाकडेच ||

कुत्र्याचे शेपुट

पाठीला बाक, पोटाचा घेर

बायको यायच्या आधी, 

काढून घेतो केर |

पगाराचे पाकीट , जन्माची ठेव

 सत्यधर्म हाच 

आहे माझा देव ||

पण काय करु,  लक्ष सारखे 

जाते शेजारणीकडे|

आहो,माहीत आहे हो  म्हणतात 

कुत्र्याचे शेपुट, वाकडे ते वाकडे||

लाडका पोर , माझ्या जीवाला घोर

उद्योग पाहून वाटे,

बरा फाशीचा दोर |

परीक्षा, नोकरी - नस्से याच्या गावी ,

बाय डॅड, हाय मॉम

फिरवीत म्हणतो चावी ||

सरळ सरळ रस्ते 

दिसती याला वाकडे |

आहो , तरी बरं म्हणे 

कुत्र्याचे शेपुट, वाकडे ते वाकडे ||

ओढणी मॅचिंग, मॅचिंग चप्पल 

आधी जाते मंडळात,

मग देवळात चक्कर |

बाराचा मॅटीनी, सहाची भिशी 

गाठताना जीव 

मेटाकुटी येई ||

कधी वाटे , पुरे आता 

सोडून जावे सारे |

आहो पण करु तरी काय 

 कुत्र्याचे शेपुट ...  वाकडे ते वाकडे ||

रस्त्यावर गर्दी, बाजारपेठ भरली 

काकु, मावशी, आत्या, मामी 

दुकानी हरवली |

पॉपकॉर्न चा वास, जीन्समधली ती एक खास

कसले कसले आज

होतायत हे भास ? ||

बायको सारखी सारखी 

काय बोलतेय, न कळे |

आहो , माहीत नाही का तीला?

कुत्र्याचे शेपुट, वाकडे ते वाकडे ||

दिवाळीची फराळ पार्टी, हॉटेलात केली 

पाडव्याची गुढी ,

व्हर्च्युअलच लावली |

सासुबाईंना म्हणले 

कामं  करा थोडी 

पुजा मी करते, मग  वाचते पोथी ||

मंत्रजप करताना, मॅनेज करते  सारे |

आहो, तुम्हीच सांगा काय करु ?

कुत्र्याचे शेपुट  ... वाकडे ते वाकडे || 

पगडी

गाव तिथे चावडी

चावडी तिथे वावडी |

गोर्‍या गोर्‍या हातात

सखु भरते बांगडी |

लगबगीने चालताना

सांडली तीची बुगडी |

पायवाटेच्या धुळीने

माखली हिरवी साडी |

डोईवरती पदर घेता 

डोळ्यात टोचली काडी |

उन्हाची काहीली 

काळजास घरं पाडी |

ओरडून ओरडून कोणी 

देतो पहा दवंडी |

गुलाल, बुक्का उधळीत 

दंडवत घाली बेगडी |

आंधळ्याच्या हातात 

होती एक तागडी |

पण नवलच घडले 

पडली दाजीबाची माडी |

सांगोवांगीचीच कहाणी 

ऐकते सारी वाडी |

गाव बोले चांगभलं

नवस देवाचा फेडी |

कशी , कुठे, कधी, कुणी 

जोडली कडीला कडी |

रंगलेल्या कलगी-तुर्‍यात

मिरवते पुणेरी पगडी |

किनारा...

हास्यात तिच्या श्रावण होता

थोडा सुखाचा भास होता |

कोसळणार्‍या सरींमधला 

स्वप्नांचा रंग ओला होता ||

नाजूक हिरव्या  वेलींना 

आनंदाचा गंध होता |

इंद्रधनू च्या रंगांना 

तारुण्याचा वर्ख होता ||

तनामनातून आशेचा 

अंकूर हळू उमलत होता |

दूर तिच्या क्षितीजाला पण ...

कृष्ण मेघांचा शाप होता ||

चाहूल नसे तिला जरी 

वादळाचा तो वार होता |

कोंदलेल्या दशदिशा अन्

घुस्मटलेला श्वास होता ||

कोसळती गर्जत धारा 

प्रलयाचा तो काळ होता |

अफाट  जलौघा मधे 

वाहणारा गाव होता ||

विनाशाच्या तांडवाने 

मांडलेला डाव होता |

काजळ काळ्या अंधाराने 

झाकोळला किनारा होता || 

..... बाकी सारे ठीक आहे !

आज माझ्या देशात देवा - सारे काही ठीक आहे ...
कुणी गरीब, कंगाल कुणी  - कुणी मात्र श्रीमंत आहेत |

जगण्याच्या लढाईमधे  जनता सारी व्यस्त आहे
महागाई आणि भ्रष्टाचाराने थोडी फार त्रस्त आहे |

रस्त्यांवर चारचाकी, रोज रोज वाढत आहेत
पुला खाली आडोशाला  बेघरांचे जथे आहेत |

पावसाच्या काही सरी नेतात रस्ते पाण्याखाली
जनतेचे  सेवक मात्र मागतात थोडी चिरीमिरी |

बॉम्बस्फोट, टोळीयुद्ध  - सारे  काही सुरळीत आहे
चौकाचौकात भिकारी - त्यांना कायद्याचा धाक आहे |

अणू स्फोट करुन काही - भारत शक्तीशाली होतो
समुद्रातून येउन मृत्यु - रस्त्यांवर थैमान घालतो |

लोकांनाही त्याचे भय -  आता फारसे वाटत नाही
मोठ्या मोठ्या शहरांसाठी - अशा घटना  विशेष नाहीत |

धर्मांधतेची जीत सदा - सहिष्णुता पराजीत आहे
थोडे फार भांडण, तंटे ....
पण बाकी सारे  ठीक आहे |

आज माझ्या देशात देवा
सारे  काही ठीक आहे ...

कुठे पूर  आणि  दुष्काळ   - शेतकर्‍याच्या गळा फास
भेगाळलेल्या जमिनी मधे - माय-लेकराची अश्रुधार |

धान्य कुठे सडते आणि तळमळते कुठे  उपाशी पोर
बेफिकीर  धनदांडगे पण  सामान्यांच्या  जीवा घोर |

चोरांची इथे शिरजोरी - सामान्याला मात्र काठी
बळी तोच कान पिळी - मग कायदे कानून कोणासाठी? 

औषध नाही, डॉक्टर नाहीत - साथीचे सारे रोग आहेत
संशोधन आणि प्रयोगांसाठी  - गिनीपिग्ज् इथे खूप आहेत |

रस्ते नाहीत, शाळा नाहीत - वीज आणि पाणी  नाही
कोणाला तू साकडे घालशील? नशीब तुझे सरळ नाही |

उन, थंडी, वारा, पाऊस - लेकरा, नको रे काही  मागु 
लाल दिव्याच्या गाडीला - उगीच नको बोल लावू |

विठ्ठलाच्या भेटी साठी - वारकरी आसूसलेला
चंद्रभागेचा पान्हा - पण एकदशीला आटलेला |

शिर्डीच्या फकीराला बघ  रेशमाची शाल आहे
सामान्याला वस्त्र नाही ...
पण बाकी  सारे ठीक आहे |

नशिबाने  गांजलेल्या  लोकांचा थोडा क्षोभ आहे
सुख थोडे - दु:ख फार ....
पण बाकी सारे ठीक आहे |

आज माझ्या देशात देवा
सारे काही ठीक आहे ...

वर्षा ऋतु

घन घन घन बरसत 

वर्षा ऋतु आला |

मेघांचे मिरवित थवे 

वर्षा ऋतु आला ||

सर सर सर आल्या सरी 

उमलवित  शहारा |

उसळत , उधळीत वेगे 

वाहती जलधारा ||

लख लख  सौदामिनींचा

नभी  नृत्य सोहळा |

मल्हार धून ऐकूनी ती  

रंगली वसुंधरा ||

पानोपानी उमलुनी 

बहरती तरूलता |

रंग रंगीली फुलपंखी

आमंत्रणे भ्रमराला||

दर्वळे मृदगंध दिशात

पंचप्राण अंकुरला |

सजली हिरवाई लेऊन

चिरयौवना धरा || 

क्षण

क्षण क्षण आयुष्याचा - रंगीबेरंगी स्वप्नांचा

रंगांमधे रंगून सार्‍या - रंग वेगळा जपण्याचा ||

एक क्षण आनंदाचा - मुक्तपणे हसण्याचा            
सौख्याचे चे दान   - घेता घेता देण्याचा ||

                                                                            

एक क्षण दु:खाचा - आगतिक अश्रुंचा
दु:खाचे वार - धीराने सोसण्याचा ||

एक क्षण प्रेमाचा - गंधभरल्या प्रितीचा

मनमुक्त होउन - सजणावरती भाळण्याचा ||

एक क्षण मायेचा - मातृत्वाचा ममतेचा

इवल्या इवल्या पिल्लाला - प्राणांच्या ओंजळीत जपण्याचा ||

एक क्षण रागाचा - वैफल्याचा, त्राग्याचा

अपयशाचे श्रेय - मनोभावे स्विकारण्याचा ||

एक क्षण उद्वेगाचा - खिन्नतेचा , अशांततेचा

मनातले काहूर - समजण्याचा , उमजण्याचा ||

एक क्षण समाधानाचा - सात्विकतेचा, साफल्याचा

कर्तव्याच्या यज्ञात - समिधा अर्पण करण्याचा ||

एक क्षण तृप्तीचा - सार्थकतेचा, साधनेचा

आयुष्याचे देणे  - ईश्वर चरणी वाहण्याचा ||

क्षण क्षण आयुष्याचा - क्षणाक्षणांनी जगण्याचा

कणाकणात मिसळून - एका क्षणी त्यागण्याचा ||

मा फलेषु ...

बोल कोणी बोलून गेला

घाव खोल तो करून गेला |

ओली होती जखम अजूनही

त्यावर वणवा लावून गेला |

थांबविले मी किती दिवसाला

सूर्य नभी चा ढळून गेला |

दाटून आले मेघ नभी

पाऊस दूरवर पडून गेला |

प्राजक्त उभा अंगणी माझ्या

बहर दुज्याला देऊन गेला |

ओंजळीत होती बकुळ सावळी

गंध वाऱ्यावर वाहून गेला |

हसून लपविले किती जरी

थेंब अश्रूचा बोलून गेला |

मा फलेषु कदाचन .......

सखा श्रीहरी सांगून गेला |

गारवा

असंभव सारे
घडोनिया गेले
शहारे उरले
काही फक्त ।

इथे वेदनेचा
उसळे सागर
दाटते काहूर
काळजात ।

तप्त दिनमणी
जाळी आसमंत
जग नाशवंत
आज भासे ।

दाटे अंधःकार
चारही दिशांत
वाटे दिनरात
एकरूपं ।

लागलासे ध्यास
ठायी ठायी भास
गारव्याची आस
मज लागे ।

"देवमाणूस"

( मध्यवर्ती कल्पना : An elegy of a mad dog या इंग्रजी कवितेवर आधारित )

गाव होतं तसं, छोटं पण समाधानी

होते काही त्यातही, धनी आणि मानी ।

खबर गावाची सारी, येई यांच्या कानी

लोकांचेच भले सदा, असे ध्यानी-मनी ।

महंत एक त्यातही, मानाचा तो मानकरी

डंका गाजे कर्तुत्वाचा, पूजनीय असे जनी ।

शीलवंत तो श्रीरामासम, निष्ठेचा देवव्रत भासे

शौर्याचा पार्थ जणु, औदार्याचा कर्ण दिसे ।

जमती जन सभोती, ऐकण्यास अमृतबोल

एक एक शब्दाला, येई पृथ्वीचे मोल ।

त्याच गावी असे एकटे, अनाथ श्वान वाटेवरले

शोधितसे अन्न-पाणी, उच्छिष्टांवरती ते जगले ।

न त्याला चिंता कसली, न द्वेष अन वैर कुणाशी

सुखे नांदे कळपामधूनी, नाते नसे कोठले जगाशी ।

मंदिराच्या पायरीवरी, बसून राही एकदिनी

येता महंत जवळी, स्वतः मध्येच दंग राही ।

कोण उद्धट, क्षुद्र जीव तो? गर्जे महंत पायरी उतरता

वीज कोसळे श्वानावरी, झेलता लत्ता प्रहार त्याचा ।

पिसाळलेले श्वान भुंके, रस्तो-रस्ती फिरे अनावर

दात रोवी मांसखंडी, आक्रोश उठे सकल जनांवर ।

मृत्यू द्यावा पिसाट श्वाना, गाव बोलले एकमुखी

जीवित राही श्वान जोवरी, 'गाव' कसे होईल सुखी?

शस्त्रे घेउनी गाव धावे, वेधण्यास श्वान पिसाट

भयभीत ते चोहीकडे, शोधितसे जगण्याची वाट ।

पुन्हा एकदा गाठ पडे, पाहूनी श्वान धावी पुढे

बेभान होउनी दात रोवी, भयभीत महंत धुळीत पडे ।

मारा दुष्ट श्वानाला, महाभयंकर पातक त्याचे

नसे क्षमा त्याला आता, मृत्यू हेच संचित साचे ।

विलाप करण्या जमती सारे, महंताभवती करती कडे

हासत उभा तो असे, तथापि श्वान बिचारे मरून पडे ।

काट्यानेच निघतो काटा, विषावर जालीम विष उतारा

निसर्गाची रीत असे, दुर्बळाला नसे जगी थारा ।

अंतरंग जाणी कोण कुणाचे, दुष्ट कोण अन कोण भले

भुलुनी बाह्य रुपाला, अंध होउनी सृष्टी चाले ।

झाकोळ ...

                  

पानावर हिरव्या ओल्या
थेंब हळू थरथरतो
आकाशी मेघ काळा
मग दूर दूर जातो ।

लाटांवर सळसळतो
गर्द केशरी वर्ख
अन मनातही उपजतो
आठवांचा विखारी डंख ।

थबकते सांज क्षणभर
निळसर जलाशयावर
हळुवार एक उसासा
निसटतो तप्त धरेतून ।

चमकतो गगनी तारा
अन शीळ घुमवितो वारा
डोळ्यात माझ्या अवचित
झाकोळ कुठुनसा येतो ।

प्रिय सखीस ...

नजरेतली चमक , अन ओठांवरले हसू

गुपित तुझे सखी , कसे जनां मध्ये वाचू ?

शस्त्र लाभले असे, तुज एक अती तीक्ष्ण

जिभेला नच मर्यादा, अविरत चाले क्षणोक्षण ।

कुणावर करू वार? कुणावर रोखू धार?

शोधतेस तू कुणी, निंदण्यास कुणा फार ।

गवसते तुज जेव्हा, मनपसंत सावज

शब्दमात्रे तुझ्या होई, जे घायाळ क्षणोक्षण ।

मग उन्माद तुझा असा, अती अनावर , भयंकर

बंध तोडूनी संयमाचे, बरळसी तू अनिवार ।

पण .., थांब इथे तू, प्रिय सखी गं

सावर तुझा हा, घातकी अविचार ।

आठव तुझीच लाडकी, अशी एक क्षणभर

जपलीस जिला तू, प्राणांहूनी अलवार ।

करील घायाळ अशी, तिज हेच जग जर

रोखशील कसे मग, ते विषारी शर ?

जग हे असे, सजे विविध रंगी

उमगले त्यातले तुज , रंग किती? मज सांगी ...

शब्द असती शस्त्रे, दुधारी त्यांची पात

सांभाळ तू जरा, (न जाणो.. ) देतील तुलाच ते मात ।

सांगून जा ...

सखी सांगूनी जा

काय तुझ्या मनी

हसू लाजरे का

फुले ओठांवरी |

खळी नाजूक गं

खुले गोर्‍या गाली

बट लाडीक ही

कशी रुळे भाळी |

क्षणी तुज गाली

उमटे का लाली

तुझी पापणी का

झुकली ही खाली |

धरेवर नाही

तुझी पाउले ही

नजरेस नाही |

विश्वाचे भान ही |

अशी चालता तु

वळूनी पाहसी

उगा थांबूनी का

पुढेच तु जासी |

रती होउनी तु

विहरसी वनी

सखी सांगूनी जा

काय तुझ्या मनी |

दैवी दान

वेदना ही आज माझी - अंतरीची साद आहे

देह माझा चंदनी अन चित्ती तुझा नाद आहे ।

जगले मी श्वासांसवे - ध्यास तुझाच घेउनी

उमगले अंती आता - श्वास माझा तूच आहे ।

दिवस चालती काळोख - सांगाती घेउनी

रवी-शशी नभी असता अंधाराचे नाव आहे ।

सतत वर्षती अमृतधारा परोपरी धरेवरी

आठवांचा मन्मनी धगधगणारा दाह आहे

वाटेवरी पसरलेली काटेरीच पखरण ही

रंग गंधी फुलाफुलांचा गाव किती दूर आहे ।

चांदण्यांची शुभ्र फुले - वेचियली मी येथे

भंगलेल्या स्वप्नांचा - आज मला शाप आहे ।

डोळ्यांनी या आजही, घात माझा केला

कळले अन् सार्‍यांना - दुः खाचा हा घाव आहे ।

र्‍हुदयीच्या जखमा अशा अलवार मी जपल्या

बोल कशी लावू ? - मम दैवाचे ते दान आहे ।

केव्हा तरी ...

केव्हा तरी असा, साज तुझा थांबलेला

तुटलेल्या तारा तरी, सूर तुझा रेंगाळलेला ।

शब्द थांबले ओठी, जल राहीले नेत्री

स्वर तुझा मायेचा, काळजात दाटलेला ।

सोळा शृंगार माझे, दर्पणी या राहीले

वेणीतील मरवा, तुझ्या श्वासानेच गंधाळलेला ।

मैफिल संपता जासी, निः संग होउनी तु

सैरभैर तुझ्यासाठी, जीव माझा व्याकूळलेला ।

काटा रुते तुझ्या पायी, कळ माझ्या काळजात

 उंबर्‍यात या माझा, पाय कसा थांबलेला ।

गझल

जुळवूनी अक्षरांना - लिहावी  म्हणले गझल|

हिशोब मात्रांचा चुकला - रचता रचता गझल||

लघु-गुरु, अंत्य यमकांना - बसविले मी क्रमात |

अक्षरांच्या ओळी झाल्या - पण हरविली ती गझल ||

उनाड कल्पनांना - काबूत आणताना |

हरले , दमले मी अन् फसली ती गझल ||

रद्दीफ कोणता घेउ ? अर्थ साधणारा ...|

ठरविता न आले .. म्हणून - लिहिलीच नाही गझल ||

बाराखडी गझलेची - वाचता पुन्हा पुन्हा |

समजले असे की मजला .. जमणार नाही गझल ||

काव्य हे असले - उच्च खानदानी |

लिहिणे नकोच आता .. नुसतीच ऐकू गझल ||

अस्तित्व

ओझे किती युगांचे

साचले या अंतरी

वंचना सात जन्मांची

साहीली तुजसाठी |

पायधूळ ही तुझी

घेतली मी मस्तकी

जाण तुज नसे जराही

माझीया अस्तित्वाची |

तोडिली मग बंधने

झुगारली सारी नाती

पंखात बळ माझ्या

होतेच घेण्या भरारी |

मनमुक्त मी आकाशी

पायतळी ही धरती

नजरेत तुझ्या होती

तीच आदीम आसक्ती |

मज नकोत ते तराणे

अन् रीतीचे उखाणे

प्रितीची गंधगाणी

ते उसासे, ते रडणे |

न येणे मी परतुनी

तुजसाठी, तुजपाशी

राहशील आता तु रे

माझीया चरणांपाशी |

तुझी आठवण ...

अवचित अशा वळणावरती

शुभ्र प्रकाशी तारकांच्या

लक्ष फुलांच्या मोहोरातून

बहरते तुझी आठवण |

सळसळणार्‍या पानांच्या

मउशार सावली मधे

मंद - धुंद वार्‍यासवे

झंकारते तुझी आठवण |

झुळझुळणार्‍या पाण्याच्या

झिरपणार्‍या गारव्यामधे

हळूवार शहार्‍यातून

मोहरते तुझी आठवण |

हिरव्या नाजूक तृणांकुरांवर

डोलणार्‍या फुलांमधून

गंधभरल्या सांजवेळी

साद देते तुझी आठवण |

चांदणे शिंपीत जाशी ....

[शब्द गंध : --  चांदणे  शिंपीत जाशी , सीमा , गवाक्ष (खिडकी ) ]

दरवळे अनामिक गंध

मातीच्या कणांतूनी

उमलती अनोखे रंग

आकाशी मेघातूनी |

रुणझुणती पैंजणे

चालता तू कामिनी

मदिर संगीत वाहे

मंद मंद वार्‍यातूनी |

ओंजळीत तु शुभ्रफुले

घेउनी चांदण्यांची

सांग सखे एकदाच गं

का चांदणे शिंपीत जाशी ? ||

मदभरी ही रात जागी

धुंद या दिशा दिशा

साद देई तुला मला

हा पौर्णिमेचा चांदवा |

चांदण्यात या रुपेरी

तुझ्या रुपाची मोहीनी

कसा संयमी राहू मी

या यौवनाच्या मैफिली ? |

मोहवी मज क्षणोक्षणी

ही लखलखणारी चांदणी

सांग सखे एकदाच गं

का चांदणे शिंपीत जाशी ...? ||

र्‍हुदयी या उसळती

भावनांचे पूर हे

आभाळीचे मेघ जणू

मनात माझ्या दाटले |

उमलते हळूवार काही

मी न ते ही जाणले

स्वप्न माझे सत्यातही

अलवार जपूनी ठेविले |

जरी रेखिली सीमा

दोघात अपुल्या तु अशी

मग, सांग सखे तरीही का गं

चांदणे शिंपीत जाशी ...? ||

भारलेला आसमंत हा

भारलेले गगन निळे

हात तुझा घेउन हाती

गाउ देत ना हे तराणे |

अशी ये तु जवळी माझ्या

धुंदावतो गंधीत वारा

स्पर्श हा साद देई

समजून घे ना तु इशारा |

क्षितीजाच्या त्या गवाक्षी

रविकिरणांची जाग अशी

पण सांग सखे, अजूनी का गं

चांदणे शिंपीत जाशी ? ||